De mens is sterfelijk geschapen

Evolutie en Gods goedheid
Deel 1: De mens is sterfelijk geschapen
Deel 2: Evolutie, lijden en pijn
Deel 3: De zondeval
——————————————————-

Idylle
Was het paradijs een idyllische plaats zonder pijn en dood? Een soort hemels luilekkerland waar leeuwen gras aten en al het leven leefde in overvloed? Dat beeld botst namelijk met de evolutietheorie die uitgaat van een voortdurend sterven en geboren worden. Past zoveel dood wel bij een schepping die volgens God ‘zeer goed’ was?
Veel christenen gaan er vanuit dat Adam onsterfelijk was voor de zondeval. Als God hem verbiedt om van de boom van kennis te eten zegt hij namelijk: “op de dag dat u daarvan eet, zult u zeker sterven.” (Gen 2:17). Daaruit concluderen we dat de dood pas na Adams ongehoorzaamheid zijn intrede deed. Niet alleen voor de mens, maar voor alle levende wezens. Met dat argument wordt de ‘struggle for life’ die bij de evolutietheorie hoort afgewezen.

In dit blog wil ik laten zien dat de schrijver van Genesis Adam als sterfelijk geschapen presenteert. Hoewel dat niet betekent dat de Bijbel de evolutietheorie erkent, verwijdert het wel een obstakel voor de acceptatie van de evolutietheorie als natuurkundige invulling van ons scheppingsgeloof.

Twee bomen
God plaatst namelijk niet één, maar twee bomen in de Hof van Eden. Naast de boom van kennis staat de boom van het leven. Daar mag Adam juist wel van eten. De boom staat zo centraal in de tuin dat hij ook centraal staat in het leven van de mens. Die boom geeft namelijk leven aan Adam; zonder levensboom gaat Adam dood. Dat zegt God zelf in hoofdstuk 3: “Zie, de mens is geworden als één van Ons, omdat hij goed en kwaad kent. Nu dan, laat hij zijn hand niet uitsteken en ook van de boom des levens nemen en eten, zodat hij eeuwig zou leven!” (vers 22).

Volgens God is de mens ook na de zondeval nog steeds ‘eeuwig’, zolang hij blijft eten van de levensboom. Daarom verwijdert God Adam en Eva per direct uit de hof. We sterven niet omdat we lichamelijk veranderd zijn, maar omdat we losgesneden zijn van het leven. Al die tijd in de Hof kreeg de mens een bijzondere gunst van God. Hij hoefde alleen maar zijn hand uit te strekken om het leven opnieuw te ontvangen. Zonder deze vrucht krijgen de natuurlijke processen vat op ons. Dan verouderen we, worden we ziek, en takelen we af. Wat veranderd is is niet de komst van de dood, maar de afwezigheid van het leven.
De mens krijgt een plaats in ‘the circle of life’. We waren al stoffelijk (en dus sterfelijk), alleen Gods levensboom voorkwam dat we weer tot stof zouden wederkeren.

Circle of Life
De vruchten die Adam mocht eten om in leven te blijven bevatten zaden die dankzij Adams spijsverteringsstelsel in de aarde terechtkwamen, en daar stierven. Jezus zegt dat zaad alleen vrucht kan dragen als het sterft. Dood en leven liggen dicht bij elkaar in de natuur. Van de sterren en de planeten die door kosmische krachten worden gevormd vanuit ontzagwekkende explosies, tot roofdieren die andere dieren eten om te overleven. Een hypothetische wereld zonder dood is in al haar facetten anders dan de onze. Niet alleen het spijsvertering van de leeuw zou anders zijn, maar de complete piramide van eten of gegeten worden. De hele balans tussen overpopulatie en het uitsterven van het eigen soort.
Ik stel me voor dat Eva haar teen kon stoten tegen een steen. Pijn is goed, als we geen pijn hadden zouden we ons lichaam onbewust telkens verminken. Ook het bloed dat uit onze wonden stroomt is goed. Het werkt reinigend, en heeft daarna een helend effect. Komen ons pijnstelsel en het zelf helende vermogen van ons lichaam pas van na de zondeval? Ik geloof daar niets van, het past allemaal bij Gods goede schepping. Dood en pijn, wonden en genezing, het zijn, mits ze binnen de perken blijven, prachtige natuurlijke processen die het leven ondersteunen.

Afhankelijk
Daarmee zijn niet alle vragen beantwoord, want evolutie gaat over sterven op gruwelijke wijze met excessief veel pijn. Past dat wel bij God? Is ook dat goed te noemen? En waarom drijft evolutie op het voortbestaan van de sterke ten koste van het zwakke? Goede vragen waar ik in latere blogs op in hoop te gaan. Maar wel vanuit de conclusie dat de schrijver van Genesis ons laat zien dat de dood niet pas met de zondeval gekomen is. De dood hoort bij Gods goede schepping.

Zo zal de dood straks bij de nieuwe aarde horen. Op de laatste bladzijde van de Bijbel komt de levensboom terug voor de genezing van de volken (Openbaring 22:2). Ook de nieuwe aarde zal geen idyllisch, onwerkelijk paradijs zal zijn. God herschept geen luilekkerland. Ook dan zal het leven een wonder zijn. De dood hoort bij het leven zodat wij het leven nooit als vanzelfsprekend zullen ervaren, maar als een gift van God, van nu tot in de eeuwigheid.

——————————————————-
Evolutie en Gods goedheid
Deel 1: De mens is sterfelijk geschapen
Deel 2: Evolutie, lijden en pijn
Deel 3: De zondeval