Waarom schiep God ons als man en vrouw? – Orthodoxe christenen en homoseksualiteit – Deel 14

Dit blog is het veertiende in een serie blogs over orthodoxe christenen en homoseksualiteit

Deze artikelen schreef Robert Plomp naar aanleiding van zijn boek Nederlander met de Nederlanders, een positieve, orthodoxe visie op homoseksualiteit, wetenschap en vrouwelijke leiders
——–

Wie ben ik?
Wie ben ik, waar kom ik vandaan, wie ben ik tegenover God, en tegenover mijn naaste? Wat is mijn opdracht, mijn doel? Antwoorden op deze kernvragen helpen ons om een weg te zoeken in het leven. Als God de mens schept in Genesis 1:26-28 komen deze vragen aan de orde. De mens is gewild en geschapen door God (1), gevormd naar zijn beeld (2), als mannelijk en vrouwelijk (3). Vanuit deze drie hoofdelementen krijgt de mens haar kernopdrachten: wees vruchtbaar, en heers over de schepping.
Dat we door God geschapen en gewild zijn vertelt ons waar we vandaan komen, en waarom we er zijn. Dat we Gods beeld dragen geeft onze positie weer als regenten over zijn schepping, gehoorzaam aan hem, in een rol om te regeren. Dat we als mannelijk en vrouwelijk geschapen zijn naar zijn beeld vertelt ons dat we met elkaar, in al onze verschillende identiteiten, zijn beeld dragen. Niet alleen de koning, niet alleen de man, maar met elkaar als mensheid. In vers 26 werd deze geslachtelijkheid al gekoppeld aan onze opdracht om te heersen, in vers 28 komt ze terug in de opdracht om vruchtbaar te zijn. De drie kernnotities, en de twee kernopdrachten, horen bij elkaar.

Belijdenis
Daarom raakt deze scheppingsorde ons diep in onze identiteit, onze verhouding tot God, en onze geloofsopdracht. Daarom hebben de vragen rondom homoseksualiteit (en in hen bedoel ik alle LHBTQ’ers) zoveel impact. Want als homoseksuelen niet binnen deze scheppingsorde passen, dan is er voor velen van hen geen troost te vinden in het geloof. Veel gelovige heteroseksuelen ervaren deze identiteits- en geloofscrisis niet, maar krijgen wel verstandelijke twijfels aan de goedheid van God als hij naar hun gevoel homoseksuele medegelovigen niet insluit. Wij geloven dat onze plaats in het Koninkrijk van God niet afhangt van onze geslachtelijkheid, onze identiteit, of onze seksualiteit, maar in de genade van God door zijn zoon Jezus Christus. Onze identiteit ligt in hem. Maar als wij sommige broeders en zusters toch vanwege hun geslacht of seksuele gerichtheid buiten de scheppingsorde plaatsen, dan komt deze hele belijdenis op de tocht te staan, bewust of onbewust.

Normatief of Waardevol
Hoe lezen wij Genesis 1? Is het een normatieve tekst die ons een volledig beeld geeft van Gods scheppingswil, tot in alle facetten van de biologische werkelijkheid? Dat kan nooit het geval zijn, want wij lezen Genesis 1 helemaal niet op die manier. De tekst heeft een binair karakter, en iedereen die het leest begrijpt dat er achter de sterke tweezijdigheid van de scheppingsweek een veelheid aan diversiteit en veekleurigheid zit. God schiep niet alleen dag en nacht (dag 1), maar ook de schemering. God maakte niet alleen het land (dag 3) en de zee (dag 2), maar schiep ook de branding. De maan verlicht de nacht en de zon de dag, maar de cyclus van de maan laat haar soms ook overdag aan de hemel staan.
Ook de geslachtelijke en relationele schepping van de mens kent, met bijbelse papieren, diversiteit. Paulus leert ons dat het tot veel zegen leidt als christenen niet trouwen maar voor een alleengaand leven kiezen.
Als we op zoek gaan naar het doel van de schrijver en de Inspirator van Genesis 1, dan vinden we die niet in een normatieve, complete beschrijving van de menselijke seksualiteit, laat staan in een juridische normativiteit. Genesis 1 legt ons geen wetten op, ze geeft onze identiteit vorm, en plaatst ons ten opzichte van onze Schepper.

Malletje
We leren in Genesis hoe onze geslachtelijkheid van groot belang is voor onze scheppinsgsopdrachten. Zonder ons mannelijk en vrouwelijk zijn kunnen er geen kinderen geboren worden. En in onze diversite geslachtelijkheid zijn wij ook betere rentmeesters. Door samen te werken, door verschillend te zijn, kun je elkaar aanvullen, en aandacht hebben voor dingen waar je alleen geen oog voor hebt. Zo wil God het.
De scheppingsweek beschrijft ons allemaal. Je kunt dat niet omdraaien. God ziet ons allemaal in Adam, maar wil niet dat wij allemaal als Adam zijn. Voor Paulus was er bijvoorbeeld geen Eva.
Het is gevaarlijk om Genesis 1:26-28 als een malletje te gebruiken waar iedereen binnen moet passen. Alsof God het wilde dat we allemaal getrouwde heteroseksuelen zouden zijn die een gezin zouden stichten. Als we zo wel naar ieder mens afzonderlijk zouden kijken, dan heeft dat impact op de mensen die niet voldoen aan dat beeld. En daarmee geven we onbedoeld het idee dat ongetrouwde en/of kinderloze mensen niet naar Gods beeld geschapen zijn, of in ieder geval zijn beeld niet zo goed weerspiegelen als vaders en moeders.

Niet individualistisch
Zo’n normatieve lezing van de scheppingsorde vraagt iets van de tekst dat er niet staat. We lezen juist dat we elkaar tot een hand en een voet moeten zijn. De kerk bestaat juist bij de gratie van de diversiteit. Hoe verdrietig het ook voor sommigen is, kinderloze christenen zijn tot grote zegen in Gods schepping, en binnen de kerk. Ongetrouwde mensen kunnen vaak tijd en aandacht geven aan hun naasten waar drukke vaders en moeders geen tijd voor hebben. Gelukkig zijn er Petrussen én Paulussen in de kerk.
We zijn geschapen naar Gods beeld. Niet een ieder van ons afzonderlijk, maar allemaal met elkaar. Niet die ene persoon, maar in het mannelijk en vrouwelijk zijn, de hele mensheid. Onze vruchtbaarheid en onze opdracht om te heersen is daaraan gekoppeld. En met elkaar geven we daar allemaal invulling aan, ieder op zijn eigen wijze. Je hoeft geen kinderen te baren om ze groot te kunnen brengen. Je hoeft geen koning te zijn om je als rentmeester in te zetten.

Schemering
Een normatieve lezing van Genesis 1 maakt er een individualistische lezing van. Dan ga je plussen en minnen bij jezelf. Daarmee vraag je iets van de tekst waarvoor ze niet bedoeld is. Het is tekenend voor de gevallen mens, die goed en kwaad wil beheersen, en daarom telkens op zoek wil gaan naar wat wel mag, en wat niet. Wat is goed bedoeld, en wat is kwaad? Waar mogen we de grens trekken tussen dag en nacht? God schiep ook de schemering, de branding en de mist. Genesis 1 leert ons geen binaire wereld. Ze leert ons dat God de schepper is van oost naar west, van dag naar nacht, van lucht naar zee, van man naar vrouw.
In Genesis 1 krijgen we geen norm, maar een waardevol doel. Als mensheid zijn we geroepen om God als schepper te dienen, door vruchtbaar te zijn en te heersen. Niet ieder voor zich, maar met elkaar. Van A tot Z, met alle H’s, L’s, T’s, I’s, A’s en Q’s die er tussen zitten. En laten we hopen dat alle (getrouwde) H(etero’s) (met kinderen) in de kerk daar goed van doordrongen zijn. Het zou namelijk werkelijk ondenkbaar zijn als zij (wij) zouden denken dat zij gelukkig als enige helemaal voldoen aan Gods norm, en daarmee zijn waardevolle doel uit het oog verliezen.

Waardevol
De scheppingsorde heeft een doel, ze is waardevol. Genesis 1 geeft ons een plaats, ten opzichte van God en onze naaste, het vertelt ons wie we zijn, en wat God van ons vraagt. Daarom heeft onze lezing van dit hoofdstuk impact op onze identiteit en ons geloof. We moeten Genesis 1 doelgericht lezen, niet normatief, zelfs niet met de beste bedoelingen.

——–
Dit blog is het veertiende in een serie blogs over orthodoxe christenen en homoseksualiteit